Kruid & seizoen door Frans Bon, culinair adviseur en smaakmaker Apollo
Over het algemeen worden kruiden en specerijen in één adem genoemd als het om deze culinaire, traditionele smaakmakers gaat.
Echter, kruiden, in dit geval gedroogde kruiden als bijvoorbeeld peterselie, kervel, oregano, rozemarijn, tijm, koriander, basilicum, bieslook, bonenkruid, dille, dragon, laurier, salie en selderij zijn over het algemeen kruiden die zowel in Nederland als in landen met een gematigd klimaat kunnen groeien in plantvorm.
De meeste specerijen komen uit Azië
Specerijen daarentegen zijn afkomstig van tropische planten: aromatische wortels, schors, zaden, knoppen en vruchten, vaak in gedroogde vorm gebruikt, heel of gemalen. De meeste specerijen komen uit Azië en werden in de keuken lang gebruikt voordat Europese landen de controle op handel ervan bevochten.
Nootachtige, gronderige en zoet fruitige specerijen
Specerijen kunnen weer onderverdeeld worden in nootachtige specerijen als sesamzaad en maanzaad. Zoete specerijen als kaneel, koriander, jeneverbes, vanille, roze peperbessen en paprika. Citrus specerijen als citroengras, laos, djeroek poeroet en citrusvruchtengranulaat. Warme en gronderige specerijen als saffraan, kardemom, komijn, karwij, foelie, nootmuskaat en kurkuma. Zure en fruitige specerijen als tamarinde, granaatappel en mangopoeder. Zoethout en anijsspecerijen. Bittere specerijen als kappertjes, fenegriek en saffloer. Pikante specerijen als pepers, piment, aromatische bladeren, gember, kruidnagel, mosterdzaad.


Kruiden en specerijen geschikt in het najaar en winter
Een geurige specerij
Steranijs – Dat is een geurige specerij geschikt in sauzen met vruchten als sinaasappel, abrikozen en bessoorten. Ook lekker in stoofschotels met wild en gevogelte, zoete sauzen en desserts als crème brûlée en ijs.
Kruidig voor wildsauzen én desserts
Speculaaskruiden – Kruidig, geurig, krachtig mengsel van diverse specerijen met o.a. kaneel, kruidnagel en kardamom. Wordt veel gebruikt in wildsauzen en stoofschotels, patisserie als mousses, puddingen en ijs, bonbons en koekjes.
Een samenstelling van kruiden
Chinees 5 kruidenpoeder – Samenstelling van steranijs, peper, venkel, kaneel en kruidnagel, vroeger in Nederland niet veel gebruikt, komt uit de Oosterse keuken, thans nogal trendy. Wordt veel gebruikt bij eend, gevogelte en wildgerechten, in stoofschotels van vlees en groenten, in bouillons, fonds, sauzen en soepen.
Vanille steeds meer zijn plaats
Vanillestokjes – Steeds meer toepassing vindt plaats met deze specerij waarvan iedereen weet dat het in roomijs kan zitten. Wordt nu ook veel gebruikt in dressings, dessertsauzen, lichte botersauzen en stoofschotels.
Voor wild en gevogelte
Kruiden voor wildmarinade – Mengsel van diverse specerijen als lavas, kardamom, koriander, kruidnagel, pepers, laurier en jeneverbessen. Geschikt om in een wildmarinade te doen of voor het meetrekken met wild en gevogelte bouillons, fonds en sauzen.